‘Moment voor een naaste…’
In deze blog wordt het thema ‘Naasten’ besproken. Op de contactdag GIST, een vorm van kanker, geef ik een workshop over dit thema. Naaste zijn van een patiënt heeft veel impact. Naasten gaan op verschillende manieren (coping strategieën) om met hun ervaringen en gevoelens van onzekerheid, angst, twijfel, machteloosheid, woede en teleurstelling en/ of juist meer verbondenheid, vreugde en intimiteit. Dit is maar een kleine greep uit wat er ervaren kan worden. De confrontatie met de ziekte kanker, de mogelijke eindigheid van het leven, het mogelijk verder alleen moeten gaan, de (voortdurende) onzekerheid die daarmee gepaard gaat, heeft impact. Afhankelijk van je ‘eigen rugzakje’ vind je manieren hoe om te gaan met de ziekte van je dierbare. Nauw betrokken zijn bij een ernstig zieke kan daarnaast een zware belasting zijn. Als naaste (partner, vader/moeder, kind) doe je wat je kunt: zorg voor de zieke, meegaan naar arts of behandeling, het huishouden dat gewoon doorgaat, je werk of school, zorg voor kinderen en niet te vergeten alle vrienden, familie die op bezoek komen. In de workshop worden ervaringen gedeeld en kan gekeken worden wat de naaste in dit proces voor zichzelf nodig heeft. In het voorbereidingsproces kwam ik de volgende 10 ‘regels voor naasten’ tegen, bijeengebracht door lotgenoten:
- Een naaste heeft recht op erkenning en begrip.
- Een naaste heeft recht op medische informatie, uitleg door de behandelend arts en op begeleiding van hulp- en zorgverleners, ook voor zichzelf.
- Een naaste heeft recht op betaald ziekteverlof als de situatie niet meer dragelijk is en functioneren op het werk onmogelijk is.
- Een naaste heeft recht op privacy, als hij / zij dat wenst en om met rust gelaten te worden op een moment dat het niet goed uitkomt.
- Een naaste bepaalt zelf wanneer zij/hij het nodig vindt om uitleg te geven en bepaalt ook zelf het moment.
- Een naaste heeft recht op bijstand van hulpverleners en artsen.
- Een naaste heeft recht op een leven na de dood en recht om zijn leven in te delen zoals zij / hij dat wenst.
- Een naaste heeft recht op erkenning van verdriet, op huilen, zonder zich daarvoor te moeten schamen.
- Een naaste heeft recht om niet veroordeeld te worden op zijn functioneren ten aanzien van de familie.
- Een naaste heeft onvoorwaardelijk recht op een respectvolle behandeling van, familie, vrienden, artsen en verpleging.
Mooi om bij stil te staan. De naaste wordt in het ziekteproces nogal eens over het hoofd gezien…